สรรเสริญต้นไป๋หยาง

เหมาตุ้น (ชาตะ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2439 มรณะ 27 มีนาคม พ.ศ. 2524) เกิดในมณฑลเจ้อเจียง ประเทศจีน เป็นนักประพันธ์ชาวจีนร่วมสมัยที่มีชื่อเสียง และยังมีงานที่เกี่ยวข้องอื่น ๆ อีกหลายด้าน เช่น นักวิจารณ์วรรณกรรม นักกิจกรรมทางวัฒนธรรม และนักกิจกรรมทางสังคม โดยผลงานที่สร้างชื่อเสียงให้กับเขา ได้แก่ ผลงานนวนิยายเรื่อง “เที่ยงคืน” และ “หนอนไหมในฤดูใบไม้ผลิ” ผลงานการวิจารณ์วรรณกรรม ได้แก่ “บันทึกปกิณกะจากการอ่านหนังสือกลางคืน” ผลงานวิจารณ์ร้อยแก้ว ได้แก่ “สรรเสริญต้นไป๋หยาง” เป็นต้น และในวันที่ 14 มีนาคม พ.ศ. 2524 เหมาตุ้นได้จัดตั้งทุนสนับสนันรางวัลวรรณกรรมเหมาตุ้นขึ้น เพื่อส่งเสริมผู้ประพันธ์นวนิยายร่วมสมัยที่มีความคิดสร้างสร้างและโดดเด่น

สำหรับผลงานเรื่อง “สรรเสริญต้นไป๋หยาง” ซึ่งได้ประพันธ์ขึ้นในช่วงสงครามโลกครั้งที่สองในช่วงกลางศตวรรษที่ 20 ระหว่างการต่อต้านญี่ปุ่นของจีน โดยผู้ประพันธ์ได้เห็นถึงจิตวิญญาณของกองทัพทหารและพลเรือนที่รวมตัวกันในการต่อต้านกองทัพญี่ปุ่น ซึ่งเขาได้ฝากร่องรอยความประทับใจไว้ได้อย่างลึกซึ้ง โดยใช้การบรรยายสรรเสริญยกย่องต้นไป๋หยางบนที่ราบสูงทางตะวันตกเฉียงเหนือมาเปรียบเทียบ เพื่อแสดงความชื่นชมต่อทหารผู้กล้าหาญรวมถึงบรรดาเหล่าพลเรือนที่เคียงข้างสู้รบในสงครามต่อต้านญี่ปุ่นภาคเหนือ

สรรเสริญต้นไป๋หยาง

ต้นไป๋หยาง เป็นไม้ยืนต้นที่พุ่งทะยานขึ้นสู่ยอดสูง มีลำต้นตั้งตรง กิ่งก้านตรง โดยทั่วไปจะสูงประมาณสิบฟุต ราวกับว่ามันถูกตัดแต่งด้วยฝีมือคน ในความสูงราวสามเมตรนี้ไม่มีแตกกิ่งผ่ากอเลย กิ่งก้านทั้งหมดนั้นพุ่งตรงขึ้นไป และอยู่เกาะกลุ่มกัน ราวกับว่าพวกมันถูกจับมัดเข้าด้วยกันเป็นช่อ ไม่เอนเอียงออกนอกทิศทาง ใบกว้างของมันก็ชูขึ้นเช่นกัน โดยแทบไม่มีใบไหนเฉียงออกนอกแนว จึงไม่ต้องพูดถึงเรื่องใบตกห้อยย้อยลงเลย ผิวที่เรียบเป็นมันเงาและมีวงแหวนรัศมีสีเงิน เจือเฉดโทนสีเขียวจาง ๆ นี่คือต้นไม้ชนิดหนึ่งที่หยัดยืนอย่างทระนงท่ามกลางความกดดันของสายลมและหิมะภาคเหนือ ตั้งแต่มันมีขนาดลำต้นใหญ่เท่าฝ่ามือ มันก็พยายามเจริญงอกงามอย่างไม่หยุดยั้ง จากหนึ่งฟุต สองฟุต กระทั่งสูงตระหง่านเสียดฟ้า ต่อสู่ต้านทานลมตะวันตกเฉียงเหนืออย่างไม่ย่อท้อหยุดยั้ง

นี่คือต้นไป๋หยาง ต้นไม้ที่พบได้ทั่วไปในแถบภาคตะวันตกเฉียงเหนือ แต่ก็ไม่ใช่ต้นไม้ธรรมดาอย่างที่คิด

ต้นไป๋หยางไม่มีทวดทรงที่อ้อนแอ้น ไม่มีกิ่งก้านที่ขดงอ บางทีคุณอาจบอกว่ามันไม่สวย หากความงามหมายถึงประเภทที่มี “กิ่งก้านพันเลื้อย หรือ เอนเอียงยื่นออกด้านข้าง” ถ้าเช่นนั้นแล้ว ต้นไป๋หยางก็ไม่จัดอยู่ในประเภทหญิงงามท่ามกลางหมู่ไม้ หากแต่มันกล้าแกร่ง ตรงไปตรงมา เรียบง่าย จริงจัง โดยไม่ขาดซึ่งความอ่อนโยน ยิ่งไม่ต้องพูดถึงความเข้มแข็ง แน่วแน่และตั้งตระหง่าน มันคือบุรุษที่ยิ่งใหญ่ในหมู่ไม้ เมื่อคุณเดินไปบนที่ราบสูงที่หิมะกำลังเริ่มละลาย มองเห็นต้นไป๋หยางที่ยืนต้นเด่นเป็นตระหง่านเรียงรายเป็นทิวแถวอย่างภาคภูมิบนพื้นที่ราบแล้วคุณจะไม่คิดว่ามันเป็นเพียงแค่ต้นไม้ หรือคุณจะไม่คิดถึงความเรียบง่าย เข้มงวดจริงจัง ไม่ย่นย่อท้อแท้ เฉกเช่นอัตลักษณ์ของเกษตรกรในภาคเหนือเลยหรือ คุณจะไม่คิดบ้างหรือว่าบนดินแดนอันกว้างใหญ่แนวหลังแห่งสมรภูมิมีทหารรักษาการณ์ที่แข็งแกร่งและแน่วแน่ที่ยืนตระหง่านเหมือนต้นไป๋หยางนี้อยู่ทุกหนแห่ง เพื่อคอยปกป้องบ้านเกิดเมืองนอนของพวกเขา หรือคุณจะไม่คิดไกลไปอีกสักนิดว่ากิ่งก้านและใบที่เกาะกลุ่มสามัคคีกลมเกลียวกัน พยายามก้าวรุดหน้าไปของต้นไป๋หยางนั้น ดูราวกับจะเป็นสัญลักษณ์ทางจิตวิญญาณ และเจตจำนงที่จะเขียนประวัติศาสตร์ของจีนใหม่ด้วยหยาดเลือดบนที่ราบสูงของจีนตอนเหนือในปัจจุบันหรือไม่

ต้นไป๋หยางเป็นต้นไม้ที่ไม่ธรรมดา พบมากในแถบตะวันตกเฉียงเหนือ ผู้คนมองไม่เห็นคุณค่าของมัน คล้ายกับชาวนาทางเหนือ ซึ่งมีพลังชีวิตที่แข็งแกร่ง ไม่อาจหักโค่นได้ กดขี่ข่มเหงไม่ได้ เฉกเช่นเดียวกับเกษตรกรในภาคเหนือ ฉันชื่นชมสรรเสริญต้นไป๋หยาง เพราะมันไม่เพียงเป็นสัญลักษณ์ของชาวนาภาคเหนือเท่านั้น แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ทางจิตวิญญาณที่สัตย์ซื่อ เข้มแข็ง และมุ่งมั่นก้าวไปข้างหน้า อันเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในการต่อสู้เพื่อปลดปล่อยประชาชาติของเราในวันนี้

ปล่อยให้พวกเขาที่ดูหมิ่นถิ่นแคลนประชาชน พวกที่ดื้อรั้นล้าหลังไป ปล่อยให้พวกเขาสรรเสริญไม้หนานมู่เนื้อทอง (Phoebe zhennan) ผู้สูงศักดิ์ (ที่ตั้งตรงและงดงามเช่นกัน) แต่ตั้งข้อรังเกียจกับต้นไป๋หยางที่ปลูกง่าย และพบเห็นได้ทั่วไปนี้เถอะ ส่วนฉันขอส่งเสียงดังสรรเสริญต้นไป๋หยาง