ประกันสุขภาพถ้วนหน้าของจีนก้าวสู่มาตรฐานใหม่

ระบบการประกันสุขภาพของจีนเริ่มตั้งแต่กลางทศวรรษที่ 1990 ขอบเขตในขณะนั้นครอบคลุมเพียงแค่พนักงานรัฐวิสาหกิจและวิสาหกิจกลุ่ม 109 ล้านคนเท่านั้น ในต้นคริสต์ศตวรรษที่ 21 รัฐบาลจีนได้ตั้งระบบการประกันการรักษาพยาบาลอีก 2 ระบบ ได้แก่ “การรักษาพยาบาลความร่วมมือชนบทรูปแบบใหม่” สำหรับชาวชนบท และ “การประกันการรักษาพยาบาลประชากรเมือง” สำหรับประชากรในเมืองที่ว่างงาน จนถึงปัจจุบัน ผู้ที่เข้าร่วมประกันสุขภาพขั้นพื้นฐานของจีนมีจำนวนเกิน 1,350 ล้านคน อัตราการเข้าร่วมประกันคงเสถียรภาพอยู่ที่ร้อยละ 95 ขอบเขตการประกันเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง สัดส่วนการเบิกจ่ายก็เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยพื้นฐานหลักประกันการให้บริการรักษาพยาบาลสามารถครอบคลุมประชาทั่วประเทศแล้ว

การประกันสุขภาพครอบคลุมทั่วถึงจากเมืองไปสู่ชนบท

ต้นปี พ.ศ. 2543 นางเจิ้ง เป่าเจินได้ตรวจพบว่าเป็นโรคไตวายเรื้อรังจำเป็นต้องฟอกไตเป็นประจำเพื่อรักษาชีวิตไว้ ในตอนนั้น เธอเต็มไปด้วยความกังวลอย่างมาก แต่ระหว่างที่จ่ายค่ารักษาก็ได้ทราบข่าวดีโดยบังเอิญ “เจ้าหน้าที่โรงพยาบาลบอกว่า ฉันเข้าเกณฑ์ประกันสุขภาพประเภทพนักงาน สามารถเบิกจ่ายค่ารักษาพยาบาลได้ ซึ่งช่วยลดภาระทางการเงินของฉันได้มากทีเดียว”

ปีนี้เป็นปีที่ 18 นางเจิ้ง เป่าเจินได้ถ่ายเลือด 3 ครั้งต่อสัปดาห์ บวกกับค่ายาประเภทต่าง ๆ คิดรวมค่ารักษาพยาบาลพร้อมค่ายาต่อปีประมาณ 120,000 หยวน ภายใต้การประกันสุขภาพประเภทพนักงานและการประกันโรคร้ายรวมกัน เธอออกค่าใช้จ่ายเองในปีนี้แค่ประมาณ 3,000 หยวนเท่านั้น

ในชนบทที่กว้างใหญ่ การปฏิรูปการประกันสุขภาพก็กำลังได้รับการผลักดัน ในปี พ.ศ. 2545 ระบบการรักษาพยาบาลความร่วมมือชนบทรูปแบบใหม่ของจีนได้ก่อตั้งขึ้น จนถึงปี พ.ศ. 2553 โดยรวมแล้วระบบนี้ครอบคลุมประชากรในชนบททั่วประเทศ  ซึ่งก่อนที่จะดำเนินระบบการรักษาพยาบาลความร่วมมือชนบทรูปแบบใหม่ เกษตรกรในชนบทจีนต้องจ่ายค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลด้วยตนเองทั้งหมด

คุณย่าหยางซึ่งอยู่ในเมืองจงเหอ อำเภอเกาหลาน มณฑลกานซู่ ได้หวนคิดถึงสมัยก่อน เนื่องจากกลัวต้องจ่ายค่ารักษาพยาบาลจึงไม่กล้าไปหาหมอเวลาป่วยก็พยายามยื้อไปเรื่อย ๆ มีครั้งหนึ่ง เธอปวดเป็นนิ่วในถุงน้ำดีรุนแรงมาก จึงจำเป็นต้องทำการผ่าตัด ต้องใช้ค่าใช้จ่ายพันกว่าหยวนซึ่งลูกชายต้องใช้เงินที่ได้จากการเป็นแรงงานรับจ้างอย่างยากลำบากมาจ่าย  แม้ว่าจะไม่ปวดนิ่วแล้ว แต่กลับทำให้คุณย่าหยางเจ็บใจอยู่นานทีเดียว

หลังจากรูปแบบความร่วมมือชนบทแบบใหม่เริ่มดำเนินการในอำเภอเกาหลาน ในปี พ.ศ. 2553 เธอมีความจำเป็นต้องผ่าตัดขา แต่เดิมต้องจ่ายเงิน 10,000 กว่าหยวน แต่ด้วยรูปแบบความร่วมมือชนบทแบบใหม่ทำให้เธอสามารถเบิกเงินได้เกินกว่าครึ่ง

หลายปีมานี้ท้องที่ต่าง ๆ ในจีนเริ่มปรับปรุงระบบการประกันการรักษาพยาบาลประชากรเมืองและความร่วมมือชนบทรูปแบบใหม่เพื่อเพิ่มความยุติธรรมของระบบ เช่น มณฑลซานตงได้อนุมัติแผนการประกันการรักษาพยาบาลทั้งเมืองและชนบท ขอบเขตการใช้ยาของเกษตรกรในชนบทขยายเพิ่มเป็น 2,844 ชนิด สัดส่วนการชดเชยการประกันโรคร้ายแรงของประชากรเพิ่มขึ้นร้อยละ 12

หลักประกันสุขภาพหลายระดับตอบสนองความต้องการที่หลากหลาย

“ปัจจุบัน ภาระในการหาหมอของฉันลดลงมาก” คุณป้าเฉินที่อาศัยอยู่ที่เขตเยว่ซิ่ว เมืองกวางโจว มณฑลกวางตุ้ง วัย 56 ปี เธอเป็นพนักงานที่เกษียณของโรงงานแห่งหนึ่ง ทนทุกข์กับโรคแพ้ภูมิตัวเอง SLE มานานหลายปี ต้องไปตรวจเลือดที่โรงพยาบาลเป็นระยะ “แต่ก่อน ไปหาหมอทุกเดือนต้องจ่ายเงินรวม 600 กว่าหยวน ซึ่งฉันต้องออกเอง 400 กว่าหยวน สร้างภาระทางการเงินให้กับครอบครัวอย่างมาก” เมื่อพูดถึงความยากลำบากของการไปหาหมอในอดีต คุณป้าเฉินก็ยังถอนหายใจ

โรคแพ้ภูมิตัวเอง SLE นับเป็นโรคเรื้อรัง ในเดือนกรกฎาคมปี พ.ศ. 2562 ยอดจำกัดของการเบิกในแต่ละเดือนจาก 200 หยวนเพิ่มขึ้นเป็น 400 หยวน การตรวจเลือดปกติและการทำอัลตราซาวน์สามารถเบิกได้ “ปัจจุบัน ฉันจ่ายแค่เพียงเดือนละ 200 หยวนเท่านั้น รู้สึกอุ่นใจมาก” คุณป้าเฉินกล่าวกับผู้สื่อข่าวด้วยรอยยิ้ม

หลายปีมานี้ ผู้ป่วยเป็นโรคเรื้อรัง เช่น ความดันโลหิตสูงและเบาหวานเพิ่มมากขึ้นอย่างรวดเร็ว ความต้องการยาชนิดใหม่ที่ราคาสูงในการรักษาโรคเรื้อรังและเนื้องอกต่าง ๆ มากขึ้นเรื่อย ๆ เพื่อตอบสนองความต้องการในการรักษาพยาบาล การประกันสุขภาพได้นำยาที่ใช้สำหรับต้านโรคมะเร็งความดันโลหิตสูง และเบาหวานรวมไว้ในรายการที่การประกันครอบคลุม

หลายพื้นที่กำลังศึกษาวิธีการก่อตั้งระบบหลักประกันสุขภาพหลายระดับทั้งนี้ เมืองซูโจว มณฑลเจียงซู ได้ก่อตั้งระบบหลักประกันสุขภาพหลายระดับ “สี่องค์รวม” ได้แก่ การประกันการรักษาพยาบาลขั้นพื้นฐาน ประกันโรคร้ายแรง การช่วยเหลือรักษาพยาบาล การสาธารณสุข ยกตัวอย่างเช่นการเบิกค่ารักษาพยาบาลโรคร้ายแรง ในปี พ.ศ. 2562 การประกันโรคร้ายแรงในเมืองซูโจวก่อให้เกิดประโยชน์ต่อประชากรประมาณ 130,000 คน มูลค่าเงินชดเชยประมาณ 760 ล้านหยวน ผู้ป่วยที่เข้าร่วมการประกันโรคร้ายหากยอดรวมของค่าใช้จ่ายที่เข้าเกณฑ์ต่อคนเกินกว่า 20,000 หยวน ก็ยังสามารถขอเบิกได้อีกร้อยละ 60 ขึ้นไป

สิ่งที่ต้องกล่าวถึงก็คือ การประกันสุขภาพได้มีบทบาทสำคัญอย่างมากในการต่อสู้กับโรคโควิด - 19 จากการประมาณการณ์ ค่าใช้จ่ายสำหรับผู้ป่วยโควิด - 19 ต่อคนเฉลี่ยประมาณ 17,000 หยวน ทั้งนี้ การประกันสุขภาพ จ่ายให้ในสัดส่วนประมาณร้อยละ 65 ส่วนที่เหลือกระทรวงการคลังช่วยเหลือชดเชยเพิ่มเติม ทำให้ผู้ป่วยโรคโควิด - 19 เข้ารับการรักษาได้อย่างสบายใจ