งานปักและเครื่องแต่งกายชนชาติอี๋

ชนชาติอี๋เป็นชนชาติกลุ่มน้อยที่มีประชากรมากเป็นอันดับหกของประเทศจีนซึ่งส่วนใหญ่จะกระจายตัวอาศัยอยู่ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของจีน   สำหรับมณฑลยูนนานนั้นแคว้นปกครองตนเองชนชาติอี๋-ฉู่สยงจัดเป็นหนึ่งในถิ่นฐานหลักของชาวอี๋ทั้งนี้ ชนชาติอี๋แคว้นฉู่สยงขึ้นชื่อในเรื่องของงานปักและเครื่องแต่งกายซึ่งศิลปะแขนงนี้มีประวัติยาวนานกว่า 1,700 ปีจัดเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมระดับชาติจีนและยังได้รับสมญานามว่า "ตํานานการปักบนเสื้อผ้า และการสวมใส่ประวัติศาสตร์บนเรือนร่าง"

หมู่บ้านจื๋อโจ่แคว้นปกครองตนเองชนชาติอี๋-ฉู่สยงจัดเป็นรันเวย์ชนบทที่เก่าแก่ที่สุดในโลก ในวันที่ 15 เดือน 1 ตามปฏิทินจันทรคติของทุกปีชาวบ้านในท้องถิ่นจะจัดงาน "เทศกาลเครื่องแต่งกายชนชาติอี๋" ขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ใช้ทุ่งหญ้าเป็นเวทีและภูเขาเป็นที่ตั้งมีท้องฟ้าเป็นฉากหลังเพื่อแสดงแฟชั่นโชว์ชนชาติอี๋ซึ่งประเพณีนี้กระทำสืบทอดกันมานานกว่า 1,300 ปี

ในวันเทศกาลบรรดาสาว ๆ ชาวอี๋จะพากันแต่งชุดชนชาติอี๋ที่สวยงามพร้อมกับคัดเลือกเครื่องแต่งกายที่ปักด้วยฝีมือตนเองมาประชันในเทศกาลเครื่องแต่งกายประจําปี ทั้งนี้การแสดงแฟชั่นเครื่องแต่งกายจะมีจังหวะเพลงประกอบของหลูเซิง(เครื่องดนตรีพื้นเมือง) โดยมีผู้เฒ่า หนุ่มสาว เด็กเล็ก เต้นรำตามจังหวะหลูเซิง เพื่ออวดโฉมแสดงความงดงามของงานปักชนชาติอี๋และเครื่องแต่งกาย

เข็มปักเล่มเล็กวัสดุที่ช่วยสืบสานความงามของงานปักชนชาติอี๋มานานนับพันปี  ชาวอี๋จะบรรจงปักลวดลายธรรมชาติที่สวยงามลงบนผืนผ้าแล้วนำลวดลายงานปักดังกล่าวมาเย็บบนเสื้อผ้าเช่น นกกางเขนที่ร่วงหล่นดอกไม้บานสะพรั่งในภูเขาและผีเสื้อที่กำลังบินอันแสดงถึงความปรารถนาต่อสิ่งที่ดีในชีวิตชาวอี๋แคว้นฉู่สยงมักกล่าวอย่างภาคภูมิใจว่า"ถ้าผู้หญิงชาวอี๋จับเข็มเป็นพวกเธอก็จะทำงานปักเป็น" สาว ๆ ชาวอี๋จะเริ่มฝึกฝนงานปักตั้งแต่ยังเป็นเด็ก โดยมีผู้เฒ่าผู้แก่ถ่ายทอดให้สาว ๆ ร่างความงามของชีวิตด้วยเข็มและด้าย สืบทอดทักษะงานปักชนชาติอี๋อันเป็นศิลปะปลายนิ้วจากรุ่นสู่รุ่น

ในช่วงหลายพันปีที่ผ่านมาวิวัฒนาการของงานปักชนชาติอี๋ส่วนใหญ่จะทำเพื่อใช้กันเองภายในครัวเรือนแต่ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาชาวอี๋ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญในการอนุรักษ์มรดกทางภูมิปัญญาที่มีประวัติอายุนับพันปีชิ้นนี้ให้ยังคงสืบทอดต่อไป แคว้นฉู่สยงจึงได้จัดตั้งหลักสูตรฝึกอบรมสําหรับอุตสาหกรรมงานปักชนชาติอี๋  สร้างเวิร์กช็อปงานปักชนชาติอี๋และสถาบันฝึกอบรมเครื่องแต่งกายชนชาติอี๋ซึ่งโครงการเหล่านี้ช่วยพัฒนาช่างปักหญิงชาวอี๋กว่า57,000 คน สร้างมูลค่าของอุตสาหกรรมงานปักชนชาติอี๋สูงถึง 1,000 ล้านหยวน(ราว 4,951 ล้านบาท) ในปี 2566 งานปักชนชาติอี๋เปลี่ยนจากศิลปะปลายนิ้วไปสู่เศรษฐกิจปลายนิ้วและกลายเป็นอุตสาหกรรมปลายนิ้วได้สำเร็จ

นอกจากนี้งานปักชนชาติอี๋ฉู่สยงยังได้ปรากฏโฉมในงานแฟชั่นชื่อดังต่างๆ เช่น ปักกิ่งแฟชั่นวีคเซี่ยงไฮ้แฟชั่นวีคนิวยอร์กแฟชั่นวีคและมิลานแฟชั่นวีคการปรากฏตัวดังกล่าวเป็นการผสมผสานงานปักชนชาติอี๋ให้เข้ากับแฟชั่นและส่งเสริมงานปักชนชาติอี๋ให้ก้าวไปสู่ทั่วโลก

ล่าสุด แคว้นฉู่สยงได้จัดงานฉู่สยงแฟชั่นวีคขึ้นเป็นครั้งแรกตั้งแต่วันที่ 30 ธันวาคม 2566 ยาวไปจนถึงวันที่ 6 มกราคม 2567 โดยได้เชิญคณะผู้แทนจากทั้งในและต่างประเทศมาแสดงชุดประจําชาติดั้งเดิมมากกว่า 1,100 ชุด และจัดแสดงแฟชั่นบูติกทั้งสิ้น 39 รายการเพื่อแสดงถึงความงดงามและเสน่ห์ของงานปักชนชาติอี๋

ปัจจุบัน งานปักชนชาติอี๋ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมวัฒนธรรมที่มีลักษณะเฉพาะตัวของแคว้นฉู่สยงมีช่องทางการแสดงผลิตภัณฑ์และแพลตฟอร์มการจำหน่ายมากขึ้น การผสมผสานระหว่างการวางผลิตภัณฑ์หน้าร้านและการไลฟ์สดออนไลน์ทำให้งานปักชนชาติอี๋เผยแพร่ไปทั่วโลก