อดีตรมต.ต่างประเทศญี่ปุ่นระบุ ความไว้วางใจและเอื้อประโยชน์แก่กันควรเป็นกระแสหลักแห่งความสัมพันธ์ญี่ปุ่น-จีน

เมื่อเร็ว ๆ นี้ นางมากิโกะ ทานากะ (Makiko Tanaka) อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศญี่ปุ่นให้สัมภาษณ์สำนักข่าวซินหวาว่า ความไว้วางใจซึ่งกันและกัน เอื้อประโยชน์แก่กัน และแสวงจุดร่วมสงวนจุดต่างนั้น ควรกลายเป็นกระแสหลักแห่งความสัมพันธ์ระหว่างญี่ปุ่น-จีน

เมื่อวันที่ 25 กันยายน ค.ศ. 1972 นายคาคุเอ ทานากะ (Kakuei Tanaka) นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นในขณะนั้น เดินทางมาเยือนจีน เมื่อวันที่ 29 กันยายนของปีเดียวกัน รัฐบาลจีนและญี่ปุ่นได้ออกแถลงการณ์ร่วมจีน-ญี่ปุ่น ทำให้ความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างทั้งสองประเทศเป็นปกติ และเปิดหน้าใหม่ในความสัมพันธ์ทวิภาคี

เนื่องในโอกาสครบรอบ 50 ปีแห่งการฟื้นฟูความสัมพันธ์ทางการทูตจีน-ญี่ปุ่น นางมากิโกะ ทานากะ วัย 78 ปี ลูกสาวของนายคาคุเอะ ทานากะ ได้แบ่งปันความทรงจำของเธอในช่วงเวลาเชิงประวัติศาสตร์ดังกล่าว

นางทานากะเล่าว่า คุณพ่อเธอบอกว่า ญี่ปุ่นต้องสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับจีน แต่ญี่ปุ่นกลับเคยทำสงครามรุกรานจีน พ่อของเธอพูดเสมอว่า สิ่งแรกที่ต้องทำกับจีนคือ ขอโทษ สงครามมีแต่ทำให้เกิดความเกลียดชัง

นางทานากะบอกผู้สื่อข่าวจีนว่า ตั้งแต่คุณพ่อเธอได้รับเลือกเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นครั้งแรก ก็ไตร่ตรองถึงความสัมพันธ์ญี่ปุ่น-จีนตลอด ในมุมมองของนายคาคุเอะ ทานากะ ความสัมพันธ์กับจีนเป็นปัญหาขั้นพื้นฐานในการเมืองของญี่ปุ่น จึงเป็นไปไม่ได้ที่จะพูดคุยเกี่ยวกับการเมืองของญี่ปุ่นโดยไม่พูดถึงจีน

เมื่อเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 1972 นายคาคุเอะ ทานากะ ได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น หลังเข้ารับตำแหน่ง เขาเริ่มส่งสัญญาณเปลี่ยนแปลงนโยบายต่อจีน และได้เดินทางมาเยือนจีนระหว่างวันที่ 25 - 30 กันยายนของปีเดียวกัน

นางทานากะเล่าว่า วันที่คุณพ่อเธอจะเดินทางไปปักกิ่ง อากาศดีมาก มีคนจำนวนมากมาที่บ้านพักเธอ สื่อบางสำนักยังได้ส่งเฮลิคอปเตอร์บินวนอยู่เหนือบ้านเธอเพื่อถ่ายภาพ ลูกชายของนางทานากะวิ่งเล่นอยู่ใน บริเวณลานบ้าน นายคาคุเอะ ทานากะอุ้มหลานขึ้นมาและถามว่า ปักกิ่งอยู่ทางไหน หลานชี้ว่า “ที่โน่น” นายคาคุเอะ ทานากะหัวเราะและพูดว่า “ปู่กำลังจะไปที่โน่น เราจะทานข้าวด้วยกันอีกครั้งหลังปู่กลับมา”

ค.ศ. 1992 นางทานากะติดตามคุณพ่อเดินทางมาเยือนจีนอีกครั้ง และได้รับการต้อนรับอย่างอบอุ่นจากฝ่ายจีน โดยจีนได้จัดให้นายคาคุเอะ ทานากะพักอยู่ในห้องที่เขาเคยพักระหว่างการเยือนจีนในค.ศ. 1972

นางทานากะบอกว่า คุณพ่อรู้สึกตื่นเต้นมาก เพราะเห็นการจัดสิ่งของทุกอย่างในห้องพักเหมือนเดิมหมด เขาจำได้แม่นและซาบซึ้งใจมากในความเอาใจใส่และการดูแลอย่างดีของรัฐบาลจีน

นายคาคุเอะ ทานากะถึงแก่กรรมในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1993 นางทานากะเล่าว่า คุณพ่อของเธอเกือบจะพูดไม่ได้ และการสื่อสารต้องพึ่งพาการเขียนในช่วงสุดท้ายของเขา คุณพ่อเธอเชื่อมั่นตลอดว่า การทำให้ความสัมพันธ์ทางการทูตญี่ปุ่น-จีนกลับคืนสู่สภาพปกติมีบทบาทสำคัญในการฟื้นฟูความเจริญรุ่งเรืองของญี่ปุ่นหลังสงคราม