นับตั้งแต่มีการระบาดไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด - 19) จีนและไทยต่างมีความเข้าใจให้การสนับสนุนช่วยเหลือซึ่งกันและกันในการต่อสู้กับโรคระบาด แสดงให้เห็นถึงมิตรภาพที่ใกล้ชิดระหว่างสองประเทศที่ตกอยู่ในภาวะยากลำบาก ปัจจุบันเชื้อไวรัสโคโรนายังคงแพร่ระบาดไปทั่วโลก การป้องกันและควบคุมโรคระบาดยังคงดำเนินการอย่างต่อเนื่องสถานการณ์ทั่วไปยังอยู่ในขั้นวิกฤติ เมื่อต้องเผชิญกับสถานการณ์ใหม่เช่นนี้ ประเด็นสำคัญจึงอยู่ที่ว่าประเทศไทยและจีนจะเสริมสร้างความร่วมมือร่วมกันต้านโรคระบาดอย่างไร การเสริมสร้างความร่วมมือระหว่างสองประเทศในด้านการแพทย์แผนโบราณภายใต้สถานการณ์การแพร่ระบาดขณะนี้ นับเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อการกระชับความสัมพันธ์ระหว่างทั้งสองประเทศในการร่วมกันต่อสู้กับสถานการณ์โรคระบาด
การแพทย์แผนจีนเป็นสมบัติล้ำค่าของอารยธรรมจีน ประกอบด้วยอุดมคติของชาวจีนในเรื่องการบำรุงสุขภาพตลอดจนประสบการณ์ในการยึดถือปฏิบัติมาเป็นเวลาหลายพันปี เป็นที่สั่งสมภูมิปัญญาของชาวจีนและประชาชาติจีน ตามข้อมูลข่าวสารที่ออกโดยสำนักนายกรัฐมนตรีจีนต่อกลไกการป้องกันพร้อม ๆ กับการควบคุมในการรับมือกับไวรัสโควิด การต่อสู้กับการแพร่ระบาดครั้งนี้ประเทศจีนใช้การแพทย์แผนจีนรักษาผู้ป่วยติดเชื้อโควิด - 19 จำนวน 74,187 คน ผลการรักษาผู้ป่วยติดเชื้อโควิด - 19 ด้วยการแพทย์แผนจีน แสดงให้เห็นว่ามีประสิทธิผลมากกว่า 90% กลายเป็นการป้องกันและควบคุมโรคระบาดที่โดดเด่นของจีน
ประเทศไทยมีทรัพยากรชีวภาพอุดมสมบูรณ์ มีสมุนไพรที่สามารถรักษาโรคได้มากกว่าหลายร้อยชนิดเช่น ยี่โถสามารถรักษาโรคหัวใจ ว่านแสงอาทิตย์หรือกุมารทองรักษาโรคปอดอักเสบ ขี้กาขาวหรือแตงโมป่ารักษาโรคตับอักเสบ ฝางรักษาโรคมะเร็ง เป็นต้น พื้นที่หลายแห่งในประเทศไทย มีการนำสมุนไพรไทยมาใช้อย่างแพร่หลาย ขณะเดียวกัน การนวดแผนไทยช่วยในเรื่องคลายเส้นทำให้เลือดลมหมุนเวียนดี สุขภาพแข็งแรง ซึ่งเป็นองค์ประกอบส่วนหนึ่งของการแพทย์แผนไทย ไม่เพียงเป็นที่รู้จักกันทั่วไปในประเทศไทยและยังมีชื่อเสียงในนานาประเทศด้วย
นับแต่โบราณมา การแพทย์แผนจีนเป็นสาระสำคัญอย่างหนึ่งในการแลกเปลี่ยนความร่วมมือระหว่างประเทศจีนกับประเทศเพื่อนบ้านใกล้เคียง ในสมัยอยุธยา มีชาวจีนอพยพเข้ามาประเทศไทย การแพทย์แผนจีนได้ติดตามชาวจีนเข้ามาด้วย ไม่กี่ปีมานี้ ความร่วมมือทางการแพทย์แผนโบราณระหว่างไทย - จีน ได้รับการส่งเสริมอย่างต่อเนื่อง นับตั้งแต่กระทรวงสาธารณะสุขของไทยได้รับรองการแพทย์แผนจีนเป็นที่ถูกต้องตามกฎหมาย ทั้งสองประเทศประสบผลสำเร็จเป็นที่น่ายินดีจากความร่วมมือของการใช้ยาจีนและยาไทยในการรักษาโรคมะเร็ง โรคเอดส์ มาลาเรีย และโรคที่เกี่ยวเนื่องมาจากการเล่นกีฬา
ภายใต้สถานการณ์ไวรัสโควิดแพร่ระบาดในขณะนี้ การส่งเสริมความร่วมมือทางการแพทย์แผนโบราณของไทย - จีน มีความหมายที่เป็นรูปธรรม ก่อนอื่น การดำรงรักษาและพัฒนาการแพทย์แผนโบราณให้เดินเคียงคู่ไปกับการแพทย์แผนปัจจุบัน ร่วมกันให้บริการสุขภาพแก่มวลมนุษยชาตินี้กลายเป็นความเข้าใจร่วมกันและยังเป็นแนวโน้มการพัฒนาทางการแพทย์ของหลายประเทศในนานาชาติ รองลงมาคือ ช่วยให้ทั้งสองประเทศมีความก้าวหน้าในการค้นพบยาแผนโบราณในการป้องกันและรักษาโรคโดยเฉพาะมีบทบาทสำคัญในการป้องกันและควบคุมการแพร่ระบาดของไวรัสโควิดในปัจจุบัน ข้อที่สามคือ ช่วยในการเผยแพร่วัฒนธรรมของสองประเทศ ซึ่งเป็นสิ่งที่รัฐบาลประเทศไทยและจีนเน้นย้ำมาตลอดหลายปี เป็นสาระสำคัญของการบริหารปกครองประเทศ ข้อที่สี่คือ ช่วยกระชับความร่วมมือระหว่างไทยและจีนในด้านต่าง ๆ เช่น การแพทย์วัฒนธรรมการศึกษาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เป็นต้น
ปีนี้เป็นวาระครบรอบ 45 ปี การเจริญสัมพันธไมตรีไทย - จีน ทั้งสองฝ่ายควรเสริมสร้างความร่วมมือทางการแพทย์แผนโบราณให้กระชับยิ่งขึ้น โดยเฉพาะความร่วมมือทางการแพทย์แผนไทยและแผนจีน กำหนดประเด็นความร่วมมือทำการวิจัยร่วมกัน ทำให้การแพทย์แผนไทยและจีนมีบทบาทมากขึ้นในการต่อสู้กับการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด สร้างความผาสุขแก่ประชาชนทั้งสองประเทศ
ศาสตราจารย์ประจำสถาบันวิจัยเอเชีย-ตะวันออกเฉียงใต้-เอเชียใต้แห่งประเทศจีน (คุนหมิง) และศาสตราจารย์ประจำศูนย์ไทยศึกษาแห่งมณฑลเสฉวน