พลิกชีวิตใหม่ให้กับสตรีชาวจ้วงมณฑลยูนนานด้วยงานผ้าปัก
ณ อวี่จิงเฟิงสตูดิโอ ซึ่งเป็นร้านจำหน่าย "จ้วงจิ่น” หรือผ้าไหมทอดิ้นชาวจ้วง ตั้งอยู่ที่ตำบลอู่หลง อำเภอซือจง เมืองฉวี่จิ้ง ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศจีน บรรดาหญิงปักได้นำความงดงามของทิวทัศน์ในชนบทรังสรรค์ปักลงบนผ้า พวกเขายังได้นำชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีและอารมณ์สุนทรีย์ขับขานผ่านเสียงเพลงขณะทำงาน “พวกเราอยู่ร่วมกัน ขอให้โชคดีทุกอย่าง” ครั้งหนึ่งที่นี่เคยเป็นพื้นที่ที่ยากจนเขตหนึ่งในมณฑลยูนนาน แต่ด้วยความอุดมสมบูรณ์ของแม่น้ำ ซึ่งมีแม่น้ำ 5 สายไหลมาบรรจบกัน และชาวบ้านส่วนใหญ่จะเป็นชาวจ้วง ปัจจุบัน งานปักได้นำพาชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีมาให้กับผู้หญิงในท้องถิ่น
“ผลิตภัณฑ์ผ้าของเรามีปัจจัยมาจาก ‘น้ำ’ ผ้าเหล่านี้นอกจากจะขายให้กับชาวจ้วงแล้ว ยังจำหน่ายให้กับนักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวที่นี่ สามารถนำงานฝีมือที่โดดเด่นกลับไปบ้านด้วย” คุณอวี่ จิงเฟิง เจ้าของสตูดิโอกล่าวอย่างมีความสุข ชิ้นงานปักที่ละเอียดอ่อนบนผืนผ้าส่วนมากมักจะใช้ด้ายสีเขียวและสีน้ำเงินในการปัก อันแสดงให้เห็นถึงความงดงามของภูมิทัศน์แม่น้ำภูเขาในตำบลอู่หลง
คุณอวี่ จิงเฟิง กล่าวว่า “ผ้าปูโต๊ะ กระเป๋าแฮนด์เมด รองเท้า ฯลฯ ล้วนเป็นของที่ระลึกที่สะดวกในการนำกลับไปบ้าน นอกจากนี้ ยังมีภาพผ้าปักดิ้นทอชาวจ้วงชั้นเลิศใส่กรอบ ซึ่งแต่ละภาพมีราคานับพันหยวน นักท่องเที่ยวจำนวนมากนิยมซื้อกลับไปแขวนประดับที่บ้าน” แม้สตูดิโอแห่งนี้จะดูไม่ใหญ่โตนัก แต่มูลค่าของการขายสินค้ากลับไม่น้อยเลย ในแต่ละปีสามารถจำหน่ายผ้าดิ้นทอชาวจ้วงและชุดเสื้อผ้างานปักได้มากถึง 10,000 ชิ้น นักปักแต่ละคนมีรายได้เฉลี่ยต่อปีมากกว่า 20,000 หยวน
“เพื่อเป็นการอนุรักษ์และสืบทอดงานปักออกไป เสื้อผ้าชนชาติจ้วงของเราจึงต้องก้าวให้ทันกับเวลา “ในปี ค.ศ. 2002 คุณอวี่ จิงเฟิง ได้เป็นแกนนำผู้หญิงท้องถิ่นให้เริ่มทำผ้าดิ้นทอชาวจ้วง พัฒนาเทคนิคฝีมือและปรับปรุงงานปักให้มีความละเอียดประณีตมากขึ้น และยังได้ออกแบบลวดลายสร้างสรรค์ผลงานปักที่มีความโดดเด่นเฉพาะของชนชาติจ้วงลงในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง เช่น รองเท้า หมวก เสื้อผ้า และผลิตภัณฑ์ฝีมืออื่น ๆ ในวันที่มีตลาดนัดงานปักเหล่านี้จะขายหมดเกลี้ยงทันทีที่ออกวางจำหน่าย
“แม้ว่าผู้หญิงจ้วงทุกคนจะเริ่มหัดปักผ้าตั้งแต่เล็ก แต่สำหรับงานปักชุดเสื้อผ้าเพื่อใช้ในงานเทศกาลหรืองานแต่งงานต้องใช้เวลาในการฝึกฝนอย่างหนักอย่างน้อย 4 - 5 ปี จึงจะสามารถทำงานปักประเภทนี้ได้ คุณอวี่ ไห่เหลียน ชาวจ้วงในท้องถิ่นกล่าวอย่างนุ่มนวลว่า “ต้องฝึกกับอาจารย์อวี่ จิงเฟิง 2 ปี จึงจะถือได้ว่าเริ่มเข้าสู่เส้นทางงานปัก” ปัจจุบัน คุณอวี่ ไห่เหลียน ทำงานที่สตูดิโอแห่งนี้มาได้ 5 ปี และกลายเป็นคุณแม่ลูกสาม มีรายได้ประจำมากกว่า 3,000 หยวนต่อเดือน ที่สตูดิโอยังมีนักปักหญิงเช่นคุณอวี่มากกว่า 20 คน นอกเหนือจากการฝึกอบรมซึ่งจะจัดขึ้นเป็นประจำทุกไตรมาสหรือมีออร์เดอร์สั่งซื้อจากลูกค้าจำนวนมากซึ่งต้องทำให้เสร็จพร้อมกันแล้ว ปกตินักปักสามารถใช้เวลาว่างจากงานเกษตรทำงานปักที่บ้านได้ และจะคำนวณรายได้เป็นชิ้นงานไป
ต่างหูที่พันด้วยผ้าไหมสีชมพู กระดุมลูกปัดสีเงิน กระเป๋าติดพู่ สร้อยคอเป็นชั้น ๆ กระโปรงจีบ กระโปรงยาว... เสียงพูดคุยหัวเราะร่าเริงของบรรดานักปักในสตูดิโอ... เสื้อผ้าที่ทุกคนสวมใส่มีจุดเด่นเป็นของตัวเอง ด้วยสภาพชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นทุกวัน ทำให้เหล่าบรรดาพี่น้องนักปักล้วนมีความงดงามมากขึ้นทุกวันเช่นกัน
ข้อมูลเพิ่มเติม
“จ้วงจิ่น” หรือผ้าไหมทอดิ้นชาวจ้วง เป็นหนึ่งในสี่ของผ้าไหมทอดิ้นเงินดิ้นทองอันเลื่องลือชื่อของจีน และยังเป็นมรดกทางภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมชุดแรกของประเทศจีนอีกด้วย ชาวจ้วงจะใช้เส้นฝ้ายหรือไหมมาปักเป็นงานฝีมือที่มีความประณีตลวดลายสีสันสดใสงดงาม และยังสะท้อนให้เห็นถึงการบูชาเทพเจ้าฟ้าดินของชาวจ้วงเพื่อวิงวอนขอให้มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
“งานปักชาวจ้วง” มีลักษณะเด่นคือเป็นงานฝีมือที่มีความละเอียด โดยจะเลือกใช้ผ้าสีน้ำเงินเป็นหลัก ด้ายที่ใช้ปักส่วนใหญ่จะใช้สีแดงและสีดำอันสื่อถึงความสุขความรื่นเริง ส่วนเทคนิคการปักจะมีความพิถีพิถันซับซ้อน ชิ้นงานปักที่ได้จึงมีสีสันโดดเด่นสวยงาม ลวดลายที่ปักส่วนใหญ่ประกอบด้วยแม่น้ำ ลายเมฆ ดอกไม้ใบหญ้า ปลาแวกว่าย นกหรือสัตว์ปีกเป็นหลัก เป็นงานฝีมือที่ให้ความรู้สึกที่มีมิติและประณีตงดงาม