ความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวไทย-จีนลงลึกโมเดล “ท่องเที่ยว+”

โดยจู เจิ้นหมิง เป็นศาสตราจารย์ประจําสถาบันวิจัยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้-เอเชียใต้แห่งประเทศจีน (คุนหมิง) และศาสตราจารย์ประจําศูนย์ไทยศึกษาแห่งมณฑลเสฉวน

ความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวถือเป็นความร่วมมือสําคัญระหว่างไทยและจีนมาโดยตลอด เมื่อต้นเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2562 ในระหว่างที่นายกรัฐมนตรีหลี่ เค่อเฉียงเดินทางเยือนประเทศไทย ทั้งสองประเทศได้บรรลุข้อตกลงในการส่งเสริมความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวระหว่างไทย-จีน ไทย-จีนเห็นพ้องต้องกันที่จะกระชับความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวให้แน่นเฟ้นยิ่งขึ้น โดยส่งเสริมการไปมาหาสู่ระหว่างกันของชาวไทยกับชาวจีนให้มากขึ้น ไทย-จีนจะยกระดับความร่วมมือด้านความปลอดภัยและการกํากับดูแลตลาดท่องเที่ยว เพื่อประกันความปลอดภัยให้แก่นักท่องเที่ยว ไทย-จีนจะส่งเสริมการเติบโตของนักท่องเที่ยวทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพ ไทย-จีนจะผลักดันการพัฒนาอุตสาหกรรมท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน พร้อมทั้งแสวงหาการพัฒนาอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยวควบคู่ไปด้วยกัน การที่ผู้นําทั้งสองประเทศบรรลุความเห็น พ้องต้องกันในหลายประการดังกล่าวข้างต้น นับว่ามีนัยสําคัญต่อการกําหนดทิศทางการพัฒนาความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวระหว่างไทย-จีนอย่างยิ่ง

ผลงานที่โดดเด่นของความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวระหว่างไทย-จีน คืออัตราการเติบโตของนักท่องเที่ยวที่ขยายตัวอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวจีนที่เดินทางไปท่องเที่ยวยังประเทศไทยมีจํานวนเพิ่มขึ้นอย่างเด่นชัด จากสถิติ ปี 2561 นักท่องเที่ยวจีนที่เดินทางไปเยือนไทยมีจํานวนสูงถึง 10,054 ล้านคน เพิ่มขึ้นจากปีก่อนหน้าร้อยละ 7.4 สร้างรายได้ให้แก่ประเทศไทย 580,699 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากปีก่อนหน้าร้อยละ 11.5 แม้ว่าครึ่งแรกของปี 2562 นักท่องเที่ยวจีนที่ไปเยือนไทยมีจํานวนลดน้อยลงบ้าง แต่ประเทศไทยก็เชื่อมั่นว่า จีนจะยังคงอยู่ในสถานะประเทศแหล่งที่มาของนักท่องเที่ยวรายใหญ่ต่อไป ซึ่งสะท้อนให้เห็นความเชื่อมั่นของประเทศไทยต่อความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวระหว่างไทยและจีน อุตสาหกรรมท่องเที่ยวในฐานะที่เป็นอุตสาหกรรมแกนหลักของประเทศไทย นับวันจะยิ่งมีบทบาทมากขึ้นต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของชาติ ดังนั้น การกระชับความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวกับประเทศจีนจึงเป็นภารกิจสําคัญของรัฐบาลไทย

โมเดล “ท่องเที่ยว+” กําลังกลายเป็นแนวโน้มการพัฒนาความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวระหว่างไทย-จีน เพื่อส่งเสริมให้ความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวระหว่างกันลึกซึ้งและเข้มแข็งยิ่งขึ้น หลายปีมานี้ ไทย-จีนแลกเปลี่ยนด้านการกีฬาระหว่างกันบ่อยครั้งมากขึ้น ในจํานวนนี้ “ท่องเที่ยว+กีฬา” ได้กลายเป็นรูปแบบความร่วมมือใหม่ในด้านการท่องเที่ยวประเทศไทยถือเป็นจุดหมายปลายทางของการแข่งขันรถยนต์แรลลี่นานาชาติของหลายมณฑลในจีนมาโดยตลอด อย่างเช่น การแข่งขันรถยนต์แรลลี่นานาชาติ “ ‘หนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง’ ใต้เมฆสลับสียูนนาน” ซึ่งจัดขึ้นในช่วงหลายปีมานี้ กําหนดเส้นทางเริ่มต้นจากนครคุนหมิง มณฑลยูนนาน ไปสุดทางที่ประเทศไทยแล้วย้อนกลับมา นอกจากนั้น ไทย-จีนยังได้ร่วมมือกันจัดแข่งขันรถยนต์แรลลี่หลายครั้ง ซึ่งได้ช่วยขยายกิจกรรมแข่งขันกีฬาและนําพาให้มีนักท่องเที่ยวจํานวนมาก ทําให้กลายเป็นเวทีความร่วมมือใหม่ในด้านการกีฬา ท่องเที่ยว และวัฒนธรรมระหว่างไทย-จีน เมื่อเดือนมีนาคม ปี 2562 นักฟุตบอลทีมชาติไทยได้รับเชิญให้เข้าร่วมการแข่งขันศึกฟุตบอลไชน่า คัพ 2019 นัดชิงชนะเลิศ ณ นครหนานหนิง ซึ่งมีแฟนๆ ทีมชาติไทยเดินทางไปเชียร์ถึงขอบสนามจํานวนมาก ได้สร้างความคึกคักให้กับอุตสาหกรรมท่องเที่ยวในท้องถิ่นไม่น้อย

“ท่องเที่ยว+วัฒนธรรม” นับเป็นอีกหนึ่งความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวระหว่างไทย-จีนรูปแบบใหม่ สืบเนื่องจากการแลกเปลี่ยนด้านวัฒนธรรมระหว่างกันที่มีบ่อยครั้งมากขึ้น ทําให้ชาวไทยจํานวนมากเกิดความสนใจใคร่รู้ต่อวัฒนธรรมจีนที่ยิ่งใหญ่ลึกซึ้งเพิ่มขึ้นเป็นทวีคูณ นายฉัททันต์กุญชร ณ อยุธยา รองผู้ว่าการด้านตลาดเอเชียและแปซิฟิกใต้การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย กล่าวว่า “นับวันยิ่งมีชาวไทยสนใจวัฒนธรรมจีนมากขึ้นสืบเนื่องจากกิจกรรมแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมด้านการแสดงและงานนิทรรศการที่จัด บ่อยครั้งขึ้น ทําให้ประชาชนของทั้งสองประเทศต่างเข่าใจในวัฒนธรรมของกันและกันมากขึ้น” อาทิกิจกรรม “วัฒนธรรมแม่โขง-ล้านช้างสัญจร” “เที่ยวเขาจางเจียเจี้ย เที่ยวทะเลพัทยา” “มิตรภาพการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมไทย-จีน” ฯลฯ ทําให้นักท่องเที่ยวจีนได้สัมผัสทัศนียภาพอันงดงามของไทย พร้อมทั้งได้เข้าใจในศาสนา ประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่นในพื้นที่ต่างๆ ของไทยด้วย จากกระแส “ท่องเที่ยว+ วัฒนธรรม” ที่เกิดขึ้น ได้กระชับความร่วมมือแลกเปลี่ยนด้านวัฒนธรรมระหว่างไทย-จีน ส่งเสริมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ข้ามวัฒนธรรมซึ่งได้ยกระดับสุนทรียภาพของประชาชนทั้งสองชาติ อันจะช่วยพัฒนาการท่องเที่ยวให้มีคุณภาพสูงขึ้น และเปลี่ยนแปลงรูปแบบการท่องเที่ยวจากเดิมที่เน้นแค่ “ท่องภูเขาเที่ยวทะเล” “กิน-ดื่ม-ช้อป” ให้มีคุณค่ามากยิ่งขึ้น