เฉิน ลี่ลี่ ซึ่งเกิดใน ยุคปี 90 เป็นครูสอนภาษาจีนเพียงคนเดียวในโรงเรียนแห่งหนึ่งของไทย เธอสอนทั้งหมด 22 คาบต่อสัปดาห์ โดยสอนตั้งแต่ระดับชั้นพื้นฐาน ระดับกลาง ไปจนถึงระดับสูง “คุณครูในโรงเรียนมีเพียงฉันคนเดียวที่พูดภาษาจีนได้ ฉันรู้สึกดีมาก...” เฉินลี่ลี่ซึ่งนั่งอยู่บนม้านั่งในถนนเยียนใต้เฉในกรุงปักกิ่ง เธอใช้ภาษาจีนบอกเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับการสอนของเธออย่างคล่องแคล่ว
เพื่อเป็นการปรับปรุงความสามารถในการสอนภาษาจีนในวันที่ 8 เมษายนถึงวันที่ 30 เมษายน เฉิน ลี่ลี่และคุณครูสอนภาษาจีนในโรงเรียนประถมศึกษาและมัธยมศึกษาของประเทศไทยจำนวน 46 คนได้เข้าร่วมโครงการฝึกอบรมที่มหาวิทยาลัยภาษาและวัฒนธรรมปักกิ่ง โดยเข้ารับการอบรบหลักสูตรต่างๆ 4 หลักสูตร ได้แก่ ทักษะการสื่อสารภาษาจีน ความสามารถในการสอนภาษาจีน จีนปัจจุบันและวัฒนธรรมจีนทักษะการสื่อสารข้ามวัฒนธรรม
จากผู้เรียนรู้สู่คุณครูผู้สอน
เฉิน ลี่ลี่ได้มีโอกาสเรียนภาษาจีนเนื่องมาจากพี่สาวของเธอ “พี่สาวของฉันเรียนภาษาจีน ฉันรู้สึกอิจฉามาก และหวังว่าฉันจะสามารถพูดภาษาจีนได้อย่างคล่องแคล่วบ้างเหมือนกัน” หลังจากก้าวเข้าสู่โลกของภาษาจีน แม้ว่าเธอจะรู้สึกยิ่งเรียนก็ยิ่งยาก แต่ยิ่งเรียนก็ยิ่งสนุก เมื่อ 10 ปีที่แล้ว เธอสอบเข้าคณะภาษาจีนในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ได้ เมื่อเรียนจบแล้ว เธอได้ไปเรียนภาษาจีนที่ฮาบินเป็นเวลา 1 ปี หลังจากกลับมาเมืองไทยแล้วก็สมัครเข้าเป็นครูสอนภาษาจีนได้สำเร็จ เปลี่ยนจากผู้เรียนการเป็นคุณครูผู้สอน
เฉิน ลี่ลี่ “เปลี่ยนจากผู้เรียนกลายเป็นคุณครูผู้สอน” หลักสูตรการเรียนการสอนภาษาจีนในไทย จากเดิมที่เป็นหลักสูตรภาษาต่างประเทศที่สาม ปัจจุบันได้ยกระดับให้กลายเป็นภาษาต่างประเทศที่สอง จากสถิติข้อมูลของสำนักงานใหญ่สถาบันขงจื้อ/Hanban ณ สิ้นปี 2017 โรงเรียนประถมศึกษาและมัธยมศึกษาในประเทศไทยที่เปิดสอนภาษาจีนมีมากกว่า 3,000 แห่ง และมีนักเรียนมากกว่า 1 ล้านคน
ตั้งแต่ชั้นอนุบาลไปจนถึงชั้นมัธยมปลาย
อู๋ ซิ้วเซียนเป็นครูสอนในโรงเรียนเอกชนสอนสองภาษาแห่งหนึ่งในกรุงเทพฯ โรงเรียนแห่งนี้มีการเปิดสอนภาษาจีนตั้งแต่นักเรียนเข้าเรียนอนุบาล “ค่าเล่าเรียนของโรงเรียนที่ฉันสอนค่อนข้างแพง หากผู้ปกครองให้ความสำคัญกับภาษาจีน เด็กๆ สามารถเรียนรู้ได้ตั้งแต่อายุ 3 ขวบ นี่เป็นจุดเด่นของโรงเรียนของเราในการรับสมัครนักเรียน”การเรียนรู้ภาษาจีนเป็นเรื่องที่ทันสมัยมาก ทำให้หลายๆ ครอบครัวส่งลูกๆ เรียน ในหนึ่งสัปดาห์ ฉันต้องสอนภาษาจีนจำนวน 10 คาบ รวมทั้งหลักสูตรของชั้นประถมด้วย” อู๋ ซิ้วเซียน กล่าว
กัวเจินเจินผู้มีประสบการณ์การสอนภาษาจีนเป็นเวลา 6 ปี เริ่มแรกเธอได้สอนนักเรียนทั้งระดับชั้นประถมศึกษาและมัธยมศึกษาตอนต้นจนทั่งปัจจุบันเธอได้สอนภาษาจีนให้กับนักเรียนชั้นประถมโดยเฉพาะ และเนื่องจากปัจจุบันผู้ปกครองจำนวนมากได้ให้ความสำคัญกับการเรียนภาษาจีนของลูกๆ มากขึ้น และหวังให้เด็กๆ สามารถเรียนรู้และสัมผัสกับภาษาจีนเร็วๆ ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ รัฐบาลยังได้สนับสนุนให้มีการเปิดหลักสูตรภาษาจีนในโรงเรียนเป็นการช่วยเร่งการพัฒนาการสอนภาษาจีนอีกด้วย” กัวเจินเจิน กล่าว
จากภาษาถึงวัฒนธรรม
แม้ว่าคุณครูชั้นประถมศึกษาและมัธยมศึกษาตอนต้นในประเทศไทยที่ได้เข้าร่วมอบรมทั้ง 47 คน เคยทำงานด้านการสอนมาแล้วเป็นเวลาหลายปี อย่างไรก็ตามนี่เป็นครั้งแรกที่เข้ารับการฝึกอบรมภาษาจีนในประเทศจีนสำหรับพวกเขาแล้ว สิ่งที่ได้รับมากเป็นพิเศษ คือ “สามารถนำเนื้อหาความรู้เกี่ยวกับประเทศจีนและวัฒนธรรมจีนไปแนะนำให้กับนักเรียนต่อไป”
อู๋ ซิวเซียน เล่าว่า ปกติในการสอนภาษาจีน ส่วนใหญ่จะยึดตำราการสอนภาษาเป็นหลัก การสอนเกี่ยวกับวัฒนธรรมจีนจะมีน้อยมาก “หลังจากที่ได้ผ่านการอบรมครั้งนี้ ผมสามารถแนะนำประเทศจีนและวัฒนธรรมจีนให้กับนักเรียนได้มากขึ้น”